(Nguồn: Nobu Tamura)
Loài vật kỳ lạ
Sở hữu cơ thể to lớn cùng bộ vuốt của Freddy Kruger nhưng trên thực tế Therizinosaurus không đáng sợ như ngoại hình của chúng.
Cuối những năm 1940, các nhà khoa học Xô Viết và Mông Cổ đã khai quật được những móng vuốt dài gần 1 m ở hệ tầng Nemegt thuộc sa mạc Gobi. Ban đầu người ta nghĩ đây là những gì còn lại của một loài rùa khổng lồ đã tuyệt chủng. Đến đầu thập niên 1950, nhiều hóa thạch được phát hiện thêm ở miền Bắc Trung Quốc đã giúp xác định được đây là một loài khủng long. Loài này sau đó được đặt tên là Therizinosaurus cheloniformis(“thằn lằn lưỡi hái dạng rùa”).
(Nguồn: Bảo tàng Western Australia)
Therizinosaurus – gã khổng lồ kỷ Creta
Therizinosaurus là thành viên cuối cùng của họ therizinosauridae, một họ khủng long thuộc nhánh maniraptoran sống vào cuối kỷ Creta (66 – 100 triệu năm trước) ở châu Á và Bắc Mỹ. Các hóa thạch ban đầu mang các đặc điểm rất kỳ lạ (nhất là răng, xương hông và các ngón chân) khiến các nhà khoa học không thể xác định loài. Đến cuối thế kỷ XX, các hóa thạch tương đối hoàn chỉnh của Alxasaurus và Beipiaosaurus được phát hiện giúp cung cấp một cái nhìn tốt hơn về hình dạng của các khủng long thuộc họ này.
Do chưa bao giờ khai quật được một bộ xương Therizinosaurus hoàn chỉnh nên hình dạng của loài này được mô tả dựa trên những đặc điểm chung của họ therizinosauridae. Tức là chúng cũng đi bằng hai chân, có hộp sọ nhỏ với mỏ chim, cổ dài, xương cổ tay giống với loài chim, phần hông nở rộng, xương mu hướng về phía sau và có bốn ngón chân bẹt giống như các khủng long sauropod. Khả năng các thành viên trong họ đều có lông vũ như ở một số hóa thạch tìm được.
Therizinosaurus là loài lớn nhất trong họ therizinosauridae khi có thể dài đến 10 m và nặng 5 tấn. Điểm đặc trưng nhất của chúng là ba móng vuốt khổng lồ dài gần một mét trên mỗi chi trước. Đây cũng giữ kỷ lục là bộ vuốt lớn nhất trong lịch sử thế giới động vật. Về chức năng của nó có các giả thuyết. Đầu tiên, bộ vuốt thể hiện vị thế và khả năng sinh sản của từng cá thể. Thứ hai, chúng được dùng để đánh nhau giành bạn tình và tự vệ trước các loài ăn thịt. Cuối cùng, đây là công cụ để kiếm thức ăn.
(Nguồn: sickdelusion/DeviantArt)
Therizinosaurus – kẻ không dễ bị bắt nạt
Do chưa tìm được hộp sọ nên vẫn chưa xác định được chế độ ăn của Therizinosaurus. Khả năng Therizinosaurus cũng có cấu trúc răng hình lá và bị khuyết răng ở nửa trước hàm trên. Đây là đặc điểm của loài ăn thực vật. Có lẽ họ khủng long này đã chuyển sang ăn thực vật từ rất sớm trong quá trình tiến hóa. Biểu hiện rõ nhất là cấu trúc răng và phần hông nở rộng giúp chứa được nhiều thức ăn. Có giả thuyết cho rằng Therizinosaurus dùng móng vuốt để đào các tổ mối lớn tìm thức ăn. Tuy nhiên, một con vật khổng lồ như vậy không thể nào sống chỉ dựa vào cách ăn côn trùng.
Therizinosaurus sống trong các khu rừng gồm nhiều loại cây tán rộng dọc theo các con sông. Khí hậu của hệ tầng Nemegt tương đối ôn hòa (nhiệt độ trung bình hàng năm vào khoảng 7,6 – 8,7 độ C), có mùa đông lạnh, khô và mùa hè nóng, nhiều mưa với lượng mưa trung bình 775 – 835 mm.
Các trầm tích phù sa trong hóa thạch của Therizinosaurus cho thấy chúng kiếm ăn ở khu vực ven sông. Therizinosaurus ít khi phải cạnh tranh với các loài ăn thực vật khác, ngoại trừ các titanosaur khổng lồ. Kích thước to lớn khiến các loài raptor và troodon không phải là mối đe dọa với Therizinosaurus. Kẻ thù duy nhất của chúng chỉ có thể là Tarbosaurus, kẻ săn mồi đáng sợ nhất trong khu vực. Tuy nhiên, việc hạ gục được một cá thể Therizinosaurus trưởng thành là một điều không dễ dàng và đôi khi những gã thợ săn này còn phải nhận những vết thương khủng khiếp từ bộ vuốt của chúng.
