Chúng ta rất dễ nhận thấy Suchomimus mang nhiều đặc tính của các loài khủng long rất được ưa thích qua các phương tiện đại chúng là Baryonyx hay Spinosaurus, ngôi sao của loạt phim Jurassic Park và Jurassic World. Điều này là do cả ba loài được nhắc đến bên trên đều là thành viên của một họ khủng long rất đặc biệt là Spinosauridae (tạm dịch đại long xương gai).
Tháng 12 năm 1997, David Varricchio, một thành viên trong đoàn khảo cổ của giáo sư Paul Sereno (nhà khảo cổ lừng lẫy người Mỹ nổi tiếng với rất nhiều công trình về các loại khủng long ở Bắc Phi như Carcharodontosaurus, Spinosaurus hay Rugops…) đã tìm được một móng vuốt rất lớn tại sa mạc Ténéré thuộc nước Cộng hòa Niger, nơi trước kia thuộc hệ tầng Elrhaz. Sau đó, cả đoàn tiếp tục khai quật thêm được nhiều hóa thạch cho thấy đây là phần còn lại của một loài theropod khổng lồ.
Phần lớn các bộ phận của mẫu vật định danh loài, được ký hiệu là MNN GDF500, bao gồm một bộ xương với mức độ hoàn thiện khoảng 2/3 nhưng không có xương sọ, nằm phơi ra dưới cái nắng khủng khiếp của sa mạc Sahara và đã bị xói mòn theo năm tháng. Các nhà khảo cổ sau đó cũng tìm thêm được trong khu vực nhiều bộ phận khác như xương hàm, xương tứ giác, đốt sống trục… của nhiều cá thể khác cùng loài và được ký hiệu MNN GDF501 đến 508.
Sau đó, giáo sư Paul Sereno và các cộng sự đã mô tả và đặt tên cho loài khủng long mới phát hiện này là Suchomimus tenerensis. Trong đó, tên chi Suchomimus nghĩa là “giả cá sấu”, bắt nguồn từ chữ souchos là tên tiếng Hy Lạp cổ của vị thần cá sấu Ai Cập Sobek, được đặt theo hộp sọ rất giống với loài cá sấu của con vật; còn tên loài tenerensis nhằm ghi nhớ nơi đã khai quật được các hóa thạch là vùng sa mạc Ténéré .
Hiện nay, tất cả các hóa thạch của Suchomimus được phát hiện bởi đoàn khảo cổ của giáo sư Paul Sereno đều được trưng bày trong bộ sưu tập của Bảo tàng Quốc gia Niger.
Suchomimus – Loài cá sấu đi bằng hai chân
Mẫu vật định danh Suchomimus thuộc về một cá thể chưa trưởng thành, nhưng đã dài 9,5 – 11 m và nặng khoảng 2,5 – 5,2 tấn, do đó, các nhà khoa học ước tính khi phát triển đầy đủ, con quái vật này có thể dài đến 12,1 m và nặng 6 tấn.
Suchomimus có ngoại hình trông rất giống Baryonyx, đặc biệt là ở hộp sọ cùng phần chi trước phát triển cùng bộ vuốt cong, dài. Khác biệt đáng kể nhất là Suchomimus có kích thước to hơn. Ngoài ra, các gai sống dọc theo phần lưng phát triển tạo thành một cấu trúc giống như cánh buồm, mặc dù không to như của Spinosaurus. Vì vậy, có thể nói rằng Suchomimus như một sự kết hợp hài hòa của hai người họ hàng vô cùng nổi tiếng là Baryonyx và Spinosaurus.
Suchomimus có cái mõm rất dài và bộ hàm hẹp bao gồm khoảng 100 – 122 răng hình nón, gờ có răng cưa nhưng không được sắc bén lắm và hơi cong về phía sau. Phần đầu mỏm phình to với nhiều răng dài và lởm chởm hơn so với phần hàm còn lại. Có thể hình dung hộp sọ của Suchomimus có cấu tạo rất giống với cá sấu sông Hằng ngày nay. Đây nhiều khả năng là kết quả của quá trình tiến hóa hội tụ, do đó có khả năng Suchomimus cũng là loài ăn cá.
Cấu trúc bộ răng cho thấy Suchomimus dùng chúng để giữ chặt hơn là kết liễu con mồi. Ngoài ra, Suchomimus có khẩu cái phụ lớn, khiến cho vòm miệng của chúng trở nên rắn chắc hơn, có khả năng chống chịu tốt trước sự vùng vẫy của con mồi. Đây là các đặc điểm phù hợp với tập tính săn cá của loài khủng long này. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng tìm thấy bằng chứng của vảy cá được tiêu hóa dở dang trong hóa thạch của Baryonyx, do đó khả năng rất cao là cả hai loài đều có chế độ ăn tương tự.
Cho đến nay, chức năng của các chi trước và bộ vuốt khổng lồ của Suchomimus nói riêng và các đại long xương gai nói chung vẫn là một vấn đề gây tranh cãi. Charig và Milner cho thấy Baryonyx dùng bộ vuốt để tát cá lên khỏi mặt nước, giống như cách loài gấu xám Bắc Mỹ thường làm.
Cũng có các giả thuyết rằng chúng dùng bộ vuốt để bới tìm và ăn xác chết của các loài khủng long khác. Ngoài ra, bộ vuốt cũng là một công cụ giúp các đại long xương gai giữ chặt con mồi lớn nếu sức mạnh của bộ hàm là chưa đủ. Các nghiên cứu gần đây đề cập đến khả năng bộ vuốt này được chúng sử dụng để đào bới tìm nguồn nước hoặc đào hang làm tổ.
Suchomimus sống ở gần các con sông hoặc bãi bồi thuộc hệ tầng Elrhaz, nơi mà ngày nay là sa mạc Sahara bên cạnh nhiều loài khủng long, bò sát cổ và cá vào giai đoạn đầu kỷ Creta, cách thời đại của chúng ta 112 – 125 triệu năm trước. Bên cạnh chế độ ăn chính là cá, Suchomimus còn là một loài ăn thịt cơ hội khi cũng sẵn sàng giành con mồi hoặc ăn xác các động vật khác trong điều kiện khan hiếm thức ăn.
Suchomimus và cuộc di cư vĩ đại của các Spinosauridae
Suchomimus là một thành viên trong phân họ Baryonychinae, bao gồm loài Baryonyx walkeri nổi tiếng và hai loài khủng long mới được phát hiện năm 2021 cũng tại Anh quốc là Ceratosuchops và Riparovenator.
Trước đây, Suchomimus được xem là một phiên bản chưa trưởng thành của Cristatusaurus lapparenti, một loài spinosaurid khác cũng được từng sinh sống tại hệ tầng Elrhaz. Thậm chí giáo sư Sereno và các cộng sự cho rằng Cristatusaurus và Suchomimus là cùng một loài. Tuy nhiên vào năm 2002, nhà khảo cổ người Đức Hans – Dieter Sues và sau đó nữa là Oliver Rauhut đã chứng minh cả hai thuộc về các chi riêng biệt, trong đó Cristatusaurus có khả năng là một phân loài mới trong chi Baryonyx với tên gọi B. tenenrensis.
Phân họ Baryonychinae là một trong hai nhánh chính của họ đại long xương gai, bên cạnh phân họ Spinosaurinae. Các khủng long thuộc phân họ Baryonychinae như Suchomimus thường có kích thước nhỏ hơn, bộ răng cong hơn với nhiều răng ở hàm dưới và lỗ mũi nằm thấp hơn so với những họ hàng thuộc phân họ Spinosaurinae.
Nhung nhìn chung, đại long xương gai hay Spinosauridae đều là các loài khủng long ăn thịt đi bằng hai chân với đặc điểm chung là cái mõm dài và hẹp cùng bộ răng dài hình nón. Khác với nhiều loài theropod khác, lỗ mũi của các Spinosauridae nằm cao hơn trên phần mõm, và tất cả đều có một cái mào bằng xương giữa đỉnh đầu. Một đặc điểm rất dễ nhận thấy khác của các Spinosauridae là hai chi trước rất phát triển với ba móng vuốt dài mỗi bên. Ở một số loài như Spinosaurus hay Oxalaia, phần gai sống nhô cao tạo thành một cấu trúc như cánh buồm hoặc bướu mỡ trên lưng.
Ban đầu, các Spinosauridae cũng có hộp sọ ngắn như đa số các loài theropod khác. Tuy nhiên, cấu trúc này ngày càng phát triển dài ra và hẹp lại, có lẽ liên quan đến sự thay đổi từ chế độ ăn thịt sang ăn cá.
Theo Sereno và cộng sự, đặc điểm chi trước phát triển cùng bộ vuốt dài của các Spinosauridae đã có từ giữa kỷ Jura, giống với các họ hàng Megalosaurid (đại long) của chúng, thậm chí diễn ra trước sự thay đổi của hộp sọ. Nhóm tác giả cũng cho rằng các đại long xương gai đã phân hóa thành hai nhánh Spinosaurinae và Baryonychinae trước giai đoạn Barremia đầu kỷ Creta.
Các Spinosauridae đã từng tồn tại trên khắp siêu lục địa Pangea, nhưng khi biển Tethys hình thành đã chia cắt chúng thành hai nhánh: các Spinosaurinae ở phía Nam (siêu lục địa Gondwana, bao gồm châu Phi và Nam Mỹ ngày nay) và các Baryonychinae ở phương Bắc (siêu lục địa Laurasia). Suchomimus là kết quả của cuộc di cư về phía Nam của các loài Baryonychinae, đó là lý do tại sao chúng lại có quan hệ gần gũi hơn với Baryonyx, thay vì người họ hàng Spinosaurus cũng sống ở châu Phi.
Có giả thuyết cho rằng chính các Baryonychinae là tổ tiên trực hệ của các loài Spinosaurinae. Theo thuyết này, các đại long xương gai có nguồn gốc từ Laurasia trong kỷ Jura, sau đó di cư qua các dải đất trên bán đảo Iberia để tiến vào siêu lục địa Gondwana. Ở giai đoạn đầu kỷ Creta, bán đảo Iberia tồn tại như một cầu nối tự nhiên giữa châu Âu và châu Phi. Điều này cũng lý giải được tại sao các hóa thạch khủng long Baryonychinae cũng được tìm thấy ở Iberia.
Việc phát hiện được thêm hai loài Baryonychinae ở Anh quốc năm 2021 càng củng cố thêm nguồn gốc châu Âu của các đại long xương gai, và chúng đã có ít nhất hai đợt di cư về phía Nam trước khi ở lại đó và trở thành các Spinosaurinae. Việc Suchomimus có kiểu hình trung gian giữa Baryonyx và Spinosaurus, là các chi đại diện cho hai nhánh chính của các đại long xương gai, có lẽ chính là bằng chứng thuyết phục nhất cho quá trình tiến hóa này.
Tuy nhiên, hiện nay đã phát hiện thêm nhiều hóa thạch của các loài Spinosauridae ở châu Á và thậm chí là châu Úc, chứng minh rằng cuộc hành trình của các đại long xương gai thực tế phức tạp và khó lý giải hơn rất nhiều so với hiểu biết đến hiện nay của chúng ta.
Kể từ lúc được phát hiện cho đến nay, Suchomimus ngày càng trở nên nổi tiếng và được yêu thích không thua kém những người họ hàng của chúng. Đây là loài được mong chờ sẽ xuất hiện trong thế giới Jurassic World ở các dự án tương lai.
